سختی گیر آب یکی از تجهیزات بسیار کاربردی تصفیه آب به خصوص در سیستم های تصفیه آب ورودی ساختمان می باشد که به وسیله فرآیند تبادل یونی، عوامل ایجاد سختی آب مانند کلسیم و منیزیم را از آن حذف می کند. هدف استفاده از سیستم های سختی گیر، حذف مشکلات به وجود آمده توسط آب سخت است. سختی آب باعث ایجاد رسوب در سیستم لوله کشی منزل شده که نتیجه آن گرفتگی لوله ها و کاهش فشار آب است. سختی آب همچنین باعث کاهش چشمگیر طول عمر وسایلی مانند ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، دستگاه های قهوه ساز و همچنین یخ ساز می شود. مشکلات ایجاد شده در اثر سختی آب با افزایش درجه حرارت آب بیشتر بروز پیدا می کنند. هرچه درجه حرارت آب بیشتر باشد، رسوبات ناشی از کلسیم و منیزیم موجود در آن نیز بیشتر می شود.
بدون سیستم سختی گیر، ماشین لباسشویی برای از بین بردن لکه لباس ها نیاز به مواد شوینده بیشتری دارد. ظروف شسته شده توسط ماشین ظرفشویی نیز همواره لکه دارند. دوش حمام رسوب گرفته و شامپو و صابون به سختی در آب حل می شوند. استحمام با آب سخت باعث خارش و خشکی پوست و همچنین ریزش مو می شود. مشکلات ناشی از آب سخت بسیار است که برای حل آن ها نیاز به صرف وقت و هزینه های بسیار گزافی است؛ اما بهترین راه برای مقابله با آن استفاده از سیستم های سختی گیر آب است.
سختی آب چیست؟
علت سختی آب کاتیون ها است. اگر آب حاوی نمک های معدنی مثل کلسیم، روی، آهن، منیزیم و یا ترکیبات بی کربنات باشد به آن آب سخت گفته می شود. سختی آب با TH شناخته می شود. سختی آب به دو صورت موقت و دائم است. برای اندازه گیری سختی آب یون کلسیم و منیزیم را باید اندازه گرفت. در واقع سختی آب بخشی از تی دی اس یا همان سنگینی آب محسوب می شود.
سختی دائم به سختی بدون نمک های بیو‌کربنات گویند. در واقع به سختی دائم سختی بی کربناتی یا به انگلیسی Noncarbonated Hardness نیز می گویند. اما سختی موقت به بی کربنات کلسیم می گویند که شامل کلسیم CA و منیزیم MG است.
لازم به توضیح است که سختی آب در آب معدنی بسیار کمتر از آب لوله کشی است و با خرید آب معدنی به راحتی می توانید آب مورد نیاز بدن خود را با آبی سالم و گوارا تامین کنید.
سختی آب چه اثراتی دارد؟
اگر سختی آب زیاد باشد هنگام شستشوی دست املاح موجود در آب با صابون و مایع ترکیب شده و قدرت پاک کنندگی را از بین می برد. علت رسوب گذاری آب وجود کلسیم و منیزیم است. این دو عنصر وقتی به هم می چسبند باعث رسوب می شوند. در واقع ترکیب منیزیم و کلسیم باعث شده است که شامپو و شوینده ها روی سطح باقی بمانند و به اصطلاح بماسند. دوش گرفتن با آب سخت به مرور باعث می شود مو زبر و موج دار شده و از طرفی باعث پیری و چروک پوست شود.
معمولا بر روی پارچه ها و لباس های سفید سختی آب به صورت زرد و خاکستری نمایان می شود. اگر پس از شستشو لباس، لکه هایی را می بینید ممکن است به دلیل سختی آب شما باشد و ارتباطی با شوینده ای که مصرف می کنید نداشته باشد. سختی آب باعث می شود که در کتری، سماور، لوله های آب گرم رسوب ایجاد شود. بهتر است بدانید که لکه هایی که برروی ظروف بعد از شستشو مشاهده می شود مربوط به سختی آب است. لازم به توضیح است که اگر به صورت عادی مصرف آب زیادی دارید، بهتر است که دیابت خود را بررسی کنید.
کاربرد و عملکرد سختی گیر:
آب سخت با عبور کردن از پیش تصفیه سختی گیر، وارد ستون های سختی گیر می شود. این ستون ها دارای رزین های مثبت و کاتیونی هستند که آب با عبور کردن از آن ها و تبادل یونی سختی خود را از دست داده و سپس از انجام عملیات سختی گیری مجدداً عملیات جدید شروع شده و دوباره آب سخت جدید برای سختی گیری وارد دستگاه می شود.
سختی گیر آب را، روشن و شفاف می کند و عمر مفید وسایل و تجهیزات را افزایش می دهد. اگر شما از نرم کننده آب استفاده کنید ظروفتان همیشه تمیزتر خواهد بود و پوست و مویتان سالم و بدون آسیب دیدگی می باشد. همچنین با استفاده از سختی گیر آب طعم بهتری دارد. مواد معدنی و املاح موجود در آب به مرور در لوله ها رسوب کرده و باعث خرابی و از کار افتادگی تجهیزات و وسایل می شوند. سختی گیر باعث می شود ترکیبات و املاح در آب رسوب نکنند و سطوح داخلی لوله ها و دیگر تجهیزات آسیب نبینند.
استفاده از سختی گیر در موتور خانه ها، برخی مناطق مسکونی، بیمارستان ها و بسیاری از واحد های تولیدی و صنعتی ضروری است. از سختی گیر همچنین برای حذف سختی آب آشامیدنی، حذف سختی آب ورودی به بویلر و دیگ بخار و حذف سختی آب برج های خنک کننده استفاده می شود.
مزایا دستگاه سختی گیر آب:
سختی گیر آب مزایا و معایبی دارد. از مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اول: آب نرم شده عمر مفید تجهیزات و وسایلی مانند لوله ها و لوازم خانگی را طولانی می کند.
- دوم: آب نرم شده باعث می شود صابون ها و مواد شوینده به طور موثرتری عمل کنند.
- سوم: آب نرم شده برای پوست و موی بعضی از افراد بهتر است.
- چهارم: سختی گیر باعث صرفه جویی در هزینه و انرژی می شود.
معایب دستگاه سختی گیر آب:
معایب سختی گیر آب نیز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اول: سختی گیر کلسیم و منیزیم را از آب خارج می کند و همین ممکن است برای برخی افراد که به مکمل غذایی نیاز دارند، مضر باشد.
- دوم: دستگاه زود به زود نیاز به سرویس دهی دارد و اگر از سرویس کردن و تعمیر به موقع آن غافل شوید، آسیب می بیند و آب را نرم نمی کند.
- سوم: آب نرم شده حاوی مقدار کمی سدیم است که می تواند باعث ایجاد مشکل در سیستم های گوارشی شود.
سختی گیر در از بین بردن کلسیم و منیزیم عالی عمل می کند، اما نمی تواند سایر مواد معدنی و گازهایی که در آب وجود دارد را از بین ببرد. اگر گاهی اوقات آب بویی شبیه بوی ضعیف تخم مرغ بگیرد، سختی گیر نمی تواند این بو را از بین ببرد.
اجزای تشکیل دهنده ی سختی‌گیر آب:
یک سیستم سختی‌گیر رزینی دارای سه قسمت اصلی است:
• اول، یک شیر کنترلی.
• دوم، یک مخزن برای نگهداری رزین.
• سوم، یک مخزن آب نمک.
این سه بخش در کنار یکدیگر به حذف عوامل سختی آب می پردازد، جریان آب عبوری را کنترل نموده و به شکل دوره‌ای طی فرآیند احیا، سیستم را تمیز خواهند کرد.
درباره ی مخزن نگهداری رزین سختی‌گیر چه می دانید؟
در دستگاه تصفیه آب رزینی، سختی آب در این مخزن از بین خواهد رفت. آب با ورود به این مخزن از بستر رزین‌های موجود در آن عبور نموده، سختی‌گیری گشته و یون‌های کلسیم و منیزیم حذف می شود، در آن باقی خواهند ماند.
شیر سختی‌گیر چیست؟
وظیفه ی شیر سختی‌گیر اندازه‌گیری میزان جریان عبور آب از مخزن سختی‌گیر را برعهده دارد. این شیر بسته به مدل آن خواهد توانست بر اساس حجم عبور آب و یا زمان عبور آب کار نمود. با عبور آب سخت از بستر رزین، رفته رفته رزین‌های موجود در بستر از یون‌های منیزیم و کلسیم اشباع گشته و سختی‌گیری از آب دشوارتر و در مدت زمان بیشتری شکل خواهد گرفت. شیر سختی‌گیر با اندازه گیری میزان عبور آب و یا زمان کار وسیله، زمان شروع عملیات احیا را تشخیص نموده و این فرآیند را آغاز خواهد کرد. با توجه به شیوه ی کارکرد شیر سختی‌گیر، این شیر بر طبق پارامترهای گوناگونی مانند میزان سختی آب ورودی، حجم آب عبوری از بستر سختی‌گیر، تعداد افراد استفاده کننده از آب تصفیه‌شده به کمک سختی‌گیر و غیره قابل برنامه‌ریزی می باشد که این عمل باید به وسیله ی اپراتور تصفیه آب و در زمان نصب سیستم سختی‌گیر انجام گردد.
مخزن آب نمک سختی گیر چیست؟
به طور معمول مخزن آب نمک یک مخزن پلی اتیلنی بوده که نسبت به مخزن نگهداری رزین ارتفاع کمتری دارد و در آن محلول بسیار غلیظی از نمک و آب قرار می‌گیرد. شیر سختی‌گیر با آغاز عملیات احیا از این محلول بسیار غلیظ استفاده نموده و رزین‌های سختی‌گیر را احیا کرده تا مجددا توانایی آنها در حذف سختی آب بالا می رود.
