درباره ی بویلر چه می دانید؟
بویلر بخار، کلمه ی انگلیسی و به معنای جوشاندن و یا جوشاننده می باشد و عمل بویلینگ به معنای رساندن دمای یک سیال به نقطه ی جوش بوده که ماشین مذکور این وظیفه را بر عهده دارد. در صنعت های گرمایشی منظور از بویلر یک مخزن در بسته تحت فشار بوده که فرآیند جوش آوردن و گرم کردن یک سیال را برعهده گرفته است. در بویلر، سیال عامل که معمولاً آب می باشد، گرم شده و به نقطه جوش خواهد رسید و زمانی که سیال به درجه حرارت مورد نظر برسد مورد استفاده قرار خواهد گرفت. از بویلر ها به طور معمول در تولید بخار و یا تولید آب گرم در صنعت های مختلف استفاده می کنند که به آن دیگ بخار و یا دیگ آب گرم گفته می شود.
دیگ بخار در مسیر پر فراز و نشیب تاریخ:
جیمز وات، یک مخترع اسکاتلندی بود که بیشتر از او به عنوان مخترع ماشین بخار یاد می کنند؛ یعنی چهره ی اصلی انقلاب صنعتی! جیمز در حقیقت اولین سازنده ماشین بخار نبود؛ بلکه آلکساندریا در قرن اول میلادی ابزار های مشابهی را توصیف نمود. در سال ۱۶۹۸ بود که توماس ساوری ماشین مشابهی را به ثبت رساند که به جهت تلمبه کردن آب از آن استفاده می شد و در نهایت در سال ۱۷۱۲ توماس نیوکومن نوع پیشرفته تری از این ماشین را به ثبت خود رساند. جالب است بدانید که ماشین ساخته شده توسط نیوکومن کاربری های کم تری داشت و آن را تنها برای خارج کردن آب از معادن زغال سنگ به کار می گرفتند. جیمز با این که تنها یک دوره کارآموزی یک ساله را در زمینه ابزارسازی گذراند؛ اما از استعداد نوآوری و ابداع فراوانی برخوردار بود. او در سال ۱۷۶۴ زمانی که مشغول تعمیر یکی از ماشین های نیوکومن بود، به ماشین بخار علاقه‌مند گشت. وات اصطلاحاتی مهم و ارزنده در ماشین های ابداعی نیوکومن به عمل آورد که می توان او را به عنوان اولین مخترع ماشین بخار دانست. اولین تغییر مهمی که در سال ۱۷۶۹ ثبت کرد، اضافه نمودن یک محفظه جداگانه تراکم بخار بود؛ همچنین با عایق بندی سیلندر بخار را مجزا نمود و در سال ۱۷۸۲ ماشین دو طرفه را اختراع کرد.
دیگ بخار یا بویلر چگونه کار می کند؟
برای درک کردن طرز کار دیگ بخار، بهتر است ابتدا با اصول طراحی آن آشنا شوید. انواع مختلفی از بویلر در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند که اغلب آن ها دارای طراحی و ساختمان یکسانی هستند و طراحی دیگ بخار در صنعت بسته به نیاز فنی الزامات و استانداردهای مورد نظر به شیوه انجام می گیرد که راندمان کار را بالا ببرد. اساساً یک دستگاه بویلر با دریافت کردن انرژی حاصل از سوخت در بخش کوره یا محفظه احتراق و انتقال آن به سیال داخل پوست سبب بالا رفتن تدریجی دما و انرژی داخلی سیال مورد نظر خواهد شد؛ البته که بهتر است ذکر شود که در اغلب بویلرهای بخار، از جمله بویلر های نیروگاهی، ساختار فنی کمی تفاوت دارد و پوسته تنها در بخش‌های مشخصی همانند درام ها وجود داشته و همچنین بویلرهای دیگر همانند دیگر آب گرم و دیگ روغن داغ نیز از ساختار ویژه ای برخوردارند.
پوسته یا جداره در بویلر های معمولی همانند دیگ بخار و دیگ آب داغ از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ زیرا به طور معمول باید از قدرت تحمل فشارهای داخلی برخوردار باشند. در اغلب گلرهای گرمایشی سوخت به وسیله ی تجهیزات احتراقی دستگاه در کوره دیگ و یا محفظه احتراق سوزانده شده و گرمای حاصل به نحوی به قسمت جذب کننده انتقال می یابد و این به عنوان یک سیکل دائمی در درون بویلر تا هنگام خاموشی ادامه پیدا خواهد کرد.
منظور از بازیافت حرارتی چیست؟
در بیشتر موارد دیگ بخار با حرارت آتش مستقیم کار دارد؛ اما در برخی از مواقع نیز مانند بویلرهای بازیافت حرارتی دستگاه به شیوه ای طراحی می شود که قادر باشد حرارت خروجی یک دستگاه پر انرژی همانند توربین های گازی را مصرف کرده و اصطلاحاً بازیافت حرارتی داشته باشد. یک دستگاه بویلر به طور معمول علاوه بر آنکه دارای ساختمان مکانیکی مشخصی است به جهت کارکرد مداوم و اتومات نیاز به وجود تجهیزات کنترلی و مدار فرمان نیز دارد.
ایمنی دیگ بخار:
بویلر ها به علت آن که جزو مخازن تحت فشار به حساب می آیند؛ رعایت نکات ایمنی و استاندارد در همه مراحل تولید و تجهیزات جانبی بویلر مورد استفاده اهمیت دارد. در نتیجه پیش از خرید خود از استاندارد بودن دیگ اطمینان یابید. یک بویلر هنگامی استاندارد تلقی می گردد که دارای پروانه استاندارد از سازمان ملی باشد و ارائه هر گواهی دیگر مورد تایید نخواهد بود.
کاربرد دیگ بخار در صنایعی مطرح است که نیاز به بخار تمیز دارند؛ برای مثال:
- اول، صنعت چاپ و کاغذ.
- دوم، صنعت نوشیدنی.
- سوم، صنعت آماده سازی قیر.
- چهارم، صنایع شیمیایی و داروسازی.
- پنجم، ضدعفونی خاک و کشاورزی.
- ششم، صنایع دریانوردی.
- هفتم، صنعت بسته بندی سخت و پلاستیک سازی.
- هشتم، صنایع پارچه بافت و خشک شویی.
- هشتم، صنعت کارواش بخار.
